Czas pracy kierowców, w tym również wykonujących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych (np. na podstawie umowy zlecenia) należy planować i rozliczać na podstawie przepisów ustawy o czasie pracy kierowców. Ustawę tą stosuje się bowiem nie tylko kierowców zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, ale również do:
przedsiębiorców osobiście wykonujących przewozy drogowe (w tym oprócz transportu drogowego również kierowców wykonujących przewóz drogowy na potrzeby własne oraz każdy inny przewóz w rozumieniu rozporządzenia nr 561/2006) oraz
osób niezatrudnionych przez przedsiębiorstwo, lecz osobiście wykonujących przewozy drogowe – czyli kierowców zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych (umowy zlecenia oraz umowy o dzieło) oraz przedsiębiorców – kierowców, czyli tzw. samozatrudnionych, którzy nie mają własnej firmy transportowej, lecz świadczą usługi kierowania pojazdami dla innych przedsiębiorców – przewoźników posiadających licencję transportową, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Średni tygodniowy czas pracy wymienionych przedsiębiorców i kierowców nie może przekraczać 48 godzin, a maksymalny tygodniowy czas pracy może być przedłużony do 60 godzin, jeżeli w ciągu czterech miesięcy nie została przekroczona średnia 48 godzin na tydzień.
Podany wymiar czasu pracy dotyczy ww. przedsiębiorców i kierowców niezależnie od liczby podmiotów, dla których świadczą swoje usługi, oraz niezależnie od tego, czy wykonują pracę w ramach własnej działalności, zlecenia czy też w ramach stosunku pracy u innych przedsiębiorców. Pracodawcy powinni zatem odebrać od kierowców stosowane zaświadczenia o pozostawaniu (lub niepozostawaniu w zatrudnieniu) u innego pracodawcy.
Omawianych przedsiębiorców i kierowców obowiązują przepisy art. 13 ust. 1, art. 21 i art. 27 ust. 4 ustawy o czasie pracy kierowców, dotyczące przerw przeznaczonych na odpoczynek w zależności od liczby godzin pracy oraz pracy w porze nocnej. W praktyce oznacza to, że:
po sześciu kolejnych godzinach pracy kierowcy przysługiwać będzie przerwa przeznaczona na odpoczynek w wymiarze nie krótszym niż 30 minut, w przypadku gdy liczba godzin pracy nie przekracza 9 godzin, oraz w wymiarze nie krótszym niż 45 minut, w przypadku gdy liczba godzin pracy wynosi więcej niż 9 godzin. Przerwa może być dzielona na okresy krótsze trwające co najmniej 15 minut każdy, wykorzystywane w trakcie sześciogodzinnego czasu pracy lub bezpośrednio po tym okresie;
w przypadku gdy praca będzie wykonywana w porze nocnej, czas pracy kierowcy nie będzie mógł przekraczać 10 godzin w danej dobie.
Przedsiębiorcy wykonujący osobiście działalność gospodarczą (tj. samozatrudniający się kierowcy), będą prowadzili ewidencję czasu pracy we własnym zakresie. Pozostałym kierowcom (w tym m.in. zatrudnionym na podstawie umów cywilnoprawnych) ewidencję czasu pracy zobowiązany będzie prowadzić podmiot zatrudniający (pracodawca).
Podstawa prawna: art. 13, art. 21, art. 27 ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r., poz. 1155).
Joanna Kaleta, specjalista w zakresie czasu pracy
Zobacz także:
