Jak naliczyć odprawę pośmiertną

Data: 08-09-2014 r.

Odprawa pośmiertna od pracodawcy przysługuje rodzinie w razie śmierci pracownika w czasie trwania stosunku pracy lub w czasie pobierania (po jego rozwiązaniu) zasiłku z tytułu niezdolności do pracy wskutek choroby, a jej wysokość jest uzależniona od okresu zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy.

Wysokość odprawy pośmiertnej to odpowiednio:

● jednomiesięczne wynagrodzenie – jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 10 lat,
● trzymiesięczne wynagrodzenie – jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 10 lat,
● sześciomiesięczne wynagrodzenie – jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 15 lat.

Odprawę pośmiertną dzieli się w częściach równych pomiędzy wszystkich uprawnionych członków rodziny. Jeżeli natomiast po zmarłym pracowniku pozostał tylko jeden uprawniony – przysługuje mu połowa kwoty należnej odprawy.

Odprawy pośmiertne to świadczenia zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 7 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i dlatego pracodawca wypłacający taką odprawę nie ma obowiązku składania żadnych informacji czy deklaracji podatkowych w urzędzie skarbowym.

Pracodawca nie ma obowiązku wypłacenia odprawy pośmiertnej rodzinie pracownika tylko w sytuacji, gdy ubezpieczył on tego pracownika na życie (tj. gdy opłacał składkę na to ubezpieczenie), a odszkodowanie wypłacone przez instytucję ubezpieczeniową jest nie niższe niż odprawa pośmiertna przysługująca na omówionych powyżej zasadach. Natomiast w sytuacji gdy ww. odszkodowanie jest jednak niższe niż przysługująca rodzinie pracownika odprawa pośmiertna, pracodawca obowiązany jest wypłacić rodzinie kwotę stanowiącą różnicę między tymi świadczeniami.

Spory o odprawy pośmiertne rozstrzyga sąd pracy, ponieważ roszczenie o to świadczenie jest związane ze stosunkiem pracy. Dodatkowo rodzina zmarłego może również powiadomić Państwową Inspekcję Pracy o fakcie uchylania się firmy zmarłego od ciążącego na niej obowiązku wypłacenia odprawy. Odmowa wypłaty odprawy pośmiertnej stanowi bowiem wykroczenie przeciwko prawom pracownika i pracodawca może zostać ukarany grzywną.

Odprawę pośmiertną obliczamy według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy, z tym że dokonując obliczeń poprzestajemy na etapie ustalenia podstawy wymiaru, nie wykorzystując współczynnika do ekwiwalentu ani też nie dzieląc stawki dziennej przez liczbę godzin odpowiadających dobowej normie czasu pracy obowiązującej danego pracownika (standardowo przez 8 godz.). Nie ma bowiem potrzeby wyliczania stawki dziennej ani godzinowej, potrzebna jest tylko stawka miesięczna.

Podstawa prawna:

art. 93 § 5 i 6, art. 282 § 1 pkt 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.),
art. 21 ust. 1 pkt 7 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. 2012 r. poz. 361 ze zm.).

Agnieszka Krusinowska, specjalista w zakresie płac

Zobacz także:

Tagi: odprawa, kodeks pracy