Kwota wolna dla zajęć dobrowolnych na rzecz pracodawcy jest taka sama jak dla tytułów wykonawczych. Dlatego też nie można dokonać tych potrąceń, w sytuacji gdy dopuszczalną kwotę potrącenia przy zachowaniu kwoty wolnej wyczerpało zajęcie komornicze.
Przykład: Pracownik zatrudniony na pełny etat zarabia miesięcznie 2.277,60 zł brutto (ma prawo do podstawowych kosztów uzyskania przychodu i ulgi podatkowej). Pracodawca potrąca mu co miesiąc z wynagrodzenia: składkę z tytułu członkostwa w związku zawodowym w wysokości 20 zł, składkę na PZU w wysokości 57,65 zł, ratę pożyczki z zakładowego funduszu mieszkaniowego w wysokości 61 zł, ratę pożyczki z kasy zapomogowo-pożyczkowej w wysokości 130 zł oraz czynsz mieszkaniowy z tytułu wynajmowanego mieszkania w wysokości 410 zł. Obecnie komornik przysłał zajęcie komornicze z tytułu niespłaconego kredytu bankowego w wysokości 5.000 zł.
Pracownikowi należy wypłacić 1.103,73 zł. Pozostałe potrącenia dobrowolne, czyli raty pożyczek i czynsz, pracownik powinien wpłacić do kasy zakładu po otrzymaniu wynagrodzenia. W przypadku trudności ze spłatą takich kwot z otrzymanego wynagrodzenia pracownik może zwrócić się do pracodawcy o możliwie dogodne warunki spłaty.
Po otrzymaniu postanowienia komornika o zajęciu wynagrodzenia na poczet niespłaconego kredytu bankowego pracodawca jest zobowiązany do wykonania tego tytułu w pierwszej kolejności, niezależnie od wcześniej dokonywanych
potrąceń dobrowolnych.
Po ustaleniu wynagrodzenia netto należy obliczyć maksymalną dopuszczalną kwotę potrąceń, która dla zajęć niealimentacyjnych wynosi 1/2 wynagrodzenia (826,73 zł). Jednak przy dokonywaniu potrąceń należy mieć na uwadze kwotę wolną od potrąceń (art. 87(1) Kodeksu pracy), wynoszącą w tym przypadku 1.181,38 zł, która jest zagwarantowana pracownikowi do wypłaty. Wobec tego należy skorygować wysokość możliwego potrącenia do kwoty 472,09 zł (1.653,47 zł – 1.181,38 zł). Tyle należy przekazać komornikowi z tytułu zajęcia. Nie wyczerpuje to w pełni postanowienia komornika, wobec czego taką procedurę należy powtarzać co miesiąc, aż do jego całkowitego zaspokojenia.
Pracownik wyraził pisemną zgodę na dokonywanie co miesiąc potrąceń dobrowolnych z wynagrodzenia za pracę zarówno na rzecz pracodawcy, jak i innych podmiotów (związki zawodowe, PZU). Wcześniej ustalono maksymalną kwotę potrąceń dla zajęć niealimentacyjnych oraz kwotę wolną dla tytułów wykonawczych i na tej podstawie obliczono wysokość potrącenia komorniczego.
Dla zajęć dobrowolnych na rzecz innych podmiotów niż pracodawca, została określona niższa kwota wolna wynosząca 80% kwoty podstawowej, czyli 1.181.38 zł × 80% = 945,10 zł. Wobec tego do tej kwoty można dokonywać potrąceń dobrowolnych na rzecz innych podmiotów niż pracodawca, jednak łącznie nie można przekroczyć maksymalnej kwoty potrąceń, czyli 826,73 zł. Pracownikowi należy potrącić składkę na poczet związków zawodowych w wysokości 20 zł oraz składkę na PZU w wysokości 57,65 zł. Łącznie 77,65 zł.
Suma dokonanego potrącenia komorniczego i dobrowolnego (472,09 zł + 77,65 zł = 549,74 zł) nie przekracza maksymalnej kwoty potrącenia (1/2 wynagrodzenia netto), a potrącone kwoty nie powodują przekroczenia kwot wolnych dla tych potrąceń.
Podstawa prawna: art. 87, art. 871, art. 91 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.).
Wioletta Słobodzian, specjalista w zakresie prawa pracy
Zobacz także: