Kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę nie należy traktować, jako „kwoty granicznej”, na podstawie której ustala się wysokość podstawy wymiaru składek z tytułu wykonywanych umów. Wynika to tego, że od 1 stycznia 2016 r. nie nastąpiły żadne zmiany w zakresie zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Za tych zleceniobiorców w imiennym raporcie miesięcznym płatnik składek uwzględnia należne składki na ubezpieczenia społeczne od wszystkich dokonanych lub postawionych do dyspozycji ubezpieczonego wypłat – od pierwszego do ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego, którego deklaracja rozliczeniowa dotyczy – stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, z uwzględnieniem ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ustawy systemowej.
Korekty do ZUS – składki przy umowach zlecenia
Płatnicy składek sporządzają już pierwsze korekty do ZUS dotyczące błędnego oskładkowania umów zlecenia po 1 stycznia. Zgodnie z wyjaśnieniami ZUS z 10 lutego 2016 r. kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę jest jedynie kwotą, od której zależy powstawanie obowiązku ubezpieczenia.
Korekta przy błędnym oskładkowaniu umowy zlecenia
Pytanie: Tomasz W. w okresie od 4 do 19 stycznia 2016 r. wykonywał pracę na podstawie umowy zlecenia zawartej z płatnikiem A (wcześniej przez pół roku pozostawał bez żadnego źródła przychodu). Dodatkowo zawarł on umowę zlecenie z płatnikiem B na okres od 15 do 31 stycznia 2016 r. oraz z płatnikiem C na okres od 25 do 31 stycznia 2016 r. Przychód uzyskany w styczniu 2016 r. wyniósł:
- z tytułu umowy zawartej z płatnikiem A – 1.950 zł,
- z tytułu umowy zawartej z płatnikiem B – 1.900 zł,
- z tytułu umowy zawartej z płatnikiem C – 2.000 zł.
W analizowanym przypadku płatnik B uznał, że Tomasz W. w styczniu powinien podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym wyłącznie z pierwszej zawartej umowy zlecenia, gdyż z jej tytułu uzyskał wynagrodzenie przekraczające pułap ustawowej minimalnej płacy. Z tego powodu od wypłaconego wynagrodzenia płatnik B naliczył tylko składkę zdrowotną. Czy postąpił właściwie?
Odpowiedź: Postępowanie płatnika B jest niewłaściwe.
W opisanym stanie faktycznym zleceniobiorca podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy zawartej z płatnikiem A od 1 do 19 stycznia 2016 r. oraz z tytułu umowy zlecenia podpisanej z płatnikiem B od 20 do 31 stycznia 2016 r.
Zleceniobiorca w przedstawionej sytuacji niewątpliwie powinien być objęty obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi z racji realizowania umowy zlecenia na rzecz płatnika A (jest to bowiem jego pierwszy tytuł ubezpieczeniowy). Po zakończeniu 19 stycznia trwania ww. umowy tytułem do obligatoryjnych ubezpieczeń od 20 do 31 stycznia stała się umowa zawarta z płatnikiem B. Z tytułu umowy zlecenia wykonywanej dla płatnika C zleceniobiorca nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, gdyż przychód z tytułu trwającej w tym czasie umowy podpisanej z płatnikiem B osiąga minimalne wynagrodzenie.
Dlatego też płatnik B powinien naliczyć składki społeczne za okres od 20 do 31 stycznia, czyli tylko za część okresu, na jaki umowa zlecenia została zawarta. Przepisy ustawy systemowej oraz rozporządzeń wykonawczych wydanych na jej podstawie nie określają sposobu ustalania kwoty, którą w takich okolicznościach należy oskładkować. W praktyce robi się to tak, że:
- wynagrodzenie należne za dany miesiąc dzieli się przez liczbę dni kalendarzowych trwania umowy i
- wynik mnoży się przez liczbę dni, w których umowa stanowiła tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.
A zatem płatnik B celem ustalenia podstawy składek społecznych powinien dokonać następujących wyliczeń: 1.900 zł : 17 dni stycznia trwania umowy zlecenia (od 15 do 31 stycznia) × 12 dni stycznia, w których umowa podlegała obligatoryjnym ubezpieczeniom społecznym = 1.341,18 zł.
Kwota netto do wypłaty za zlecenie realizowane na rzecz płatnika B wyniesie 1.475,57 zł Listę płac za styczeń 2016 roku znajdą Państwo w numerze 146 dwutygodnika (zakładamy, że zleceniobiorca nie przystąpił do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego).
Jeśli płatnik B od należnego zleceniobiorcy wynagrodzenia odprowadziłby już jedynie składkę zdrowotną (wykazując ją w raporcie ZUS RZA), musiałby przygotować dla ZUS zestaw korygujący składający się z:
- raportu ZUS RZA, gdzie zleceniobiorca wykazany byłby z zerową podstawą i zerową składką na ubezpieczenie zdrowotne,
- raportu ZUS RCA z rozliczonymi składkami na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne od prawidłowych podstaw ich wymiaru,
- deklaracji ZUS DRA uwzględniającej dane dotyczące wszystkich zatrudnionych osób ubezpieczonych w tym zmiany dokonane w ww. raportach.
Art. 9 ust. 2 i 2c, art. 41 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
Zobacz także:
Tagi: kontrola zus
