Umowa o dzieło na jednorazowe szkolenia zwolniona ze składek

Data: 18-10-2015 r.

Pojedynczy wykład czy szkolenie nie powinien być oskładkowany, w przypadku gdy nosi znamiona wypowiedzi autorskiej. Tak wynika z wyroku Sądu Najwyższego z 12 sierpnia 2015 r. (I UK 389/14).

Sprawa dotyczyła dwóch sesji szkoleniowych zorganizowanych przez regionalne centrum polityki społecznej dla pracowników tej instytucji. W jej ramach odbyła się prelekcja oraz wygłoszony został wykład. Autorka prelekcji i wykładu otrzymała wynagrodzenie wypłacone na podstawie umowy o dzieło z przeniesieniem praw autorskich. Trzy lata później w wyniku kontroli ZUS zakwestionował treść umów i uznał je za umowy o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. W konsekwencji wynagrodzenie otrzymane przez wykładowcę powinno zostać oskładkowane zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. ZUS wydał więc decyzję w sprawie podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu tych umów.

Orzeczenia sądów

 

Regionalne centrum polityki społecznej odwołało się od decyzji ZUS, ale sąd I instancji podzielił stanowisko Zakładu. Wskazał, że umowa o przeprowadzenie prelekcji i wykładu na naradzie szkoleniowej nie miała określonego rezultatu. Szkolenie, wykład czy prelekcja zdaniem sądu jest określoną czynnością. Rezultatem nie jest też przekazanie słuchaczowi określonej wiedzy i przygotowanie go do dalszej, bardziej efektywnej pracy.

Z kolei sąd II instancji uchylił wyrok sądu I instancji i zmienił decyzję ZUS. Uznał bowiem, że wykładowczyni jako osoba prowadząca prelekcję i szkolenie nie mogła podlegać ubezpieczeniom społecznym. Oparł się na pojęciu dzieła, które może mieć charakter niematerialny, zwłaszcza gdy jest dziełem autorskim w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Zgodnie z tym przepisem przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia tj. utwór. W tym przypadku wykładowczyni przedstawiła autorską koncepcję dwóch pojedynczych wykładów (prelekcji). Celem organizatora nie było prowadzenie cyklu zajęć dla tej samej grupy słuchaczy. To zaś zdaniem sądu wskazuje na autorski i jednorazowy charakter wskazanych wykładów – prelekcji. Dlatego należy je uznać za dzieło w rozumieniu art. 627 Kodeksu cywilnego. Tym samym umowy dotyczące wykładów nie powinny być oskładkowane, ponieważ są umowami o dzieło, a nie umowami o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o zleceniu.

Rozstrzygnięcie Sądu Najwyższego

Skargę kasacyjną złożoną przez ZUS Sąd Najwyższy oddalił w całości i utrzymał w mocy orzeczenie apelacyjne. W uzasadnieniu wyroku wskazał, że art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie wymienia, jako podstawy do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, umowy o dzieło, ale umowy o świadczenie usług (zlecenie). Wiadomo, że granice między tymi umowami są dość płynne. Sąd przypomniał, że umowami o dzieło nie są wykłady prowadzone cyklicznie, dla określonej grupy słuchaczy, gdy prowadzą one nie tylko do przyswojenia wiedzy, ale i do zaliczenia egzaminu. Przedmiotem umowy o dzieło może być jednak pojedynczy wykład, gdy można mu przypisać cechy dzieła naukowego, autorskiej wypowiedzi przekazującej poglądy i opinie autora wykładu. Tak było w tym przypadku. Regionalne centrum polityki społecznej nie jest bowiem instytucją szkoleniową, dydaktyczną ani placówką oświatową. Nie organizowało kursu czy cyklu wykładów dla określonej grupy słuchaczy. Wykład jako oryginalna wypowiedź autorska spełnia też warunki uznania go za dzieło w rozumieniu przepisów o prawie autorskim. Dlatego wykłady należy w tym przypadku uznać za dzieła będące przedmiotem umowy o dzieło, która nie podlega w tym oskładkowaniu.

Źródło:

Wyroku Sądu Najwyższego z 12 sierpnia 2015 r. (I UK 389/14).

Michał Culepa, specjalista w zakresie prawa pracy

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Nie masz konta? Zarejestruj się »

Zobacz także

Oskładkowanie umów cywilnoprawnych – 11 odpowiedzi na pytania

pobierz

Okres zasiłkowy

pobierz

Jak rozliczać ekwiwalent za niewykorzystany urlop w 2017 roku

pobierz

Dokumenty ubezpieczeniowe – 8 odpowiedzi na pytania

pobierz

Polecane artykuły

Array ( [docId] => 37932 )
Array ( [docId] => 37932 )