Pracownik rozwiązuje umowę bez wypowiedzenia lub porzuca pracę

Data: 06-01-2015 r.

Nie tylko pracodawca, ale również pracownik ma prawo rozwiązać umowę bez wypowiedzenia. Ale może tak postąpić jedynie wtedy, gdy zostało wydane orzeczenie lekarskie o szkodliwości dotychczasowej pracy dla jego zdrowia albo gdy pracodawca ciężko naruszył względem niego podstawowe obowiązki. Kiedy nie wystąpi żadna z tych przyczyn, a pracownik zwolni się z pracy z dnia na dzień, pracodawcy przysługuje specjalne odszkodowanie. Inaczej zaś będzie, jeżeli pracownik przestanie przychodzić do pracy bez żadnych wyjaśnień (porzuci pracę).

W praktyce pracownik może zakończyć pracę z dnia na dzień na dwa sposoby:

 
  1. wyraźnie oświadczając, że rozwiązuje umowę bez wypowiedzenia, zwalnia się, porzuca pracę, już tu nie pracuje itp. albo
  2. porzucając pracę bez wieści.

W zależności od tego, który ze sposobów natychmiastowego zwolnienia się zastosuje pracownik, różne będą uprawnienia przysługujące pracodawcy.

Pracownik oświadcza: „zwalniam się natychmiast”

Kiedy pracownik wyraźnie oświadcza pracodawcy, choćby tylko ustnie, a nie na piśmie: „zwalniam się natychmiast”, stosunek pracy rzeczywiście natychmiast ustaje. Nawet złożone ustnie oświadczenie pracownika o takiej treści traktowane jest bowiem jako rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia.

Gdy pracownik rozwiązuje w ten sposób umowę, a nie ma poważnej przyczyny uzasadniającej natychmiastowe zwolnienie się, wówczas pracodawca może dochodzić od niego specjalnego odszkodowania za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia (na podstawie art. 611 kp).

Ważne: Jeżeli pracownik oświadcza pracodawcy, że zwalnia się bez wypowiedzenia w taki sposób, że trudno to udowodnić (np. w rozmowie z pracodawcą bez świadków), wówczas ważne jest, aby zachowanie pracownika udokumentować – np. odebrać potwierdzenie zwolnienia się przy świadkach albo sporządzić protokół zwolnienia się i odebrać pod nim podpis od pracownika.
 

Ważne: Roszczenie pracodawcy o zapłatę odszkodowania przedawnia się z upływem 1 roku od dnia, w którym pracodawca uzyskał wiadomość o wyrządzeniu przez pracownika szkody, nie później jednak niż z upływem 3 lat od jej wyrządzenia. W praktyce oznacza to, że pracodawca może dochodzić odszkodowania przed sądem pracy w ciągu 1 roku od dnia, w którym dotarło do niego oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia.

Ważne: Pracodawca, który dochodzi przed sądem pracy odszkodowania, musi udowodnić, że rozwiązanie umowy przez pracownika bez wypowiedzenia było nieuzasadnione, tj. że nie dopuścił się względem pracownika ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków.

Pracownik porzuca pracę bez wyjaśnień

Inaczej jest natomiast, w przypadku gdy pracownik nie oświadcza wyraźnie pracodawcy, że chce się zwolnić, lecz po prostu faktycznie przestaje przychodzić do pracy, nie przedstawiając przełożonym żadnych wyjaśnień w tej sprawie. Wówczas stosunek pracy nie ustaje, lecz trwa do momentu, w którym któraś ze stron stosunku pracy nie zdecyduje się go oficjalnie rozwiązać.

Co istotne, w przypadku porzucenia pracy przez pracownika nie jest możliwe dochodzenie przez pracodawcę na podstawie art. 611 Kodeksu pracy specjalnego odszkodowania z tytułu nieuzasadnionego rozwiązania umowy przez pracownika. Potwierdziła to niedawna odpowiedź Ministerstwa Pracy na interpelację poselską (nr 2269).

Marta Madej, prawnik, specjalista z zakresu prawa pracy

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Nie masz konta? Zarejestruj się »

Zobacz także

30 najciekawszych pytań z prawa pracy

pobierz

Różnicowanie wynagrodzeń na takich samym stanowiskach

pobierz

Dokumentacja pracownicza

pobierz

Pracownik może krytykować decyzje szefa, ale nie jego osobę

pobierz

Polecane artykuły

Array ( [docId] => 36334 )
Array ( [docId] => 36334 )